楊籍富 發表於 2012-12-15 09:01:23

【中華百科全書●戲劇●清傳奇】

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>中華百科全書●戲劇●清傳奇</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;<P><STRONG>清代的國劇(非地方性質的戲曲)可分為兩個系統:一個屬於明代南戲,以南曲歌聲為主之傳奇;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一個屬於元代以北曲為歌聲之雜劇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>前者篇幅甚長,多至四、五十齣左右;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>後者篇幅甚短,僅一折至三數折而已。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劇中各門腳色,皆歌唱格律相當嚴格的南北曲調譜中的曲牌、曲調,而搬演劇情。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其劇本多由當時著名文士執筆,為中國韻文學體系中詩詞之亞流。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>清傳奇完全繼承明代傳奇的文化模式,自嘉靖年間音樂家魏良輔作崑腔後,傳奇一直寄聲情於崑腔演唱,故亦稱崑曲(即傳奇)明嘉靖至乾隆(西元一五二二~一七九五年)為崑曲昌盛時期:惟天啟至康熙初年,為崑曲極盛時期之後期;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>自康熙中葉至乾隆末葉,為崑曲餘勢時期;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>乾隆以後,花部(崑曲以外的戲曲)興起,崑曲日趨衰微。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>萬曆年間(一五七三~一六一九),沈璟吳江人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>精於曲律,湯顯祖(一五五○~一六一六)臨川人,長於詞采,兩家並起曲壇,作家馳鶩,競極一時,至明末清初諸家所作,尤極殷富燦爛,出現傳奇黃金時代,明清之際,劇作家如馮夢龍、范文若、袁于令、沈自晉,受沈璟之影饗,為吳江派之餘流;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>阮大鋮、吳炳、李玉以臨川之筆,協吳江之律,世稱玉茗堂派。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其後吳偉業以史事抒亡國之痛,砌辭典雅,淒然逼人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>尤侗運筆奧妙,使事典巧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李漁、嵇永仁精通劇理,佈置得法,令人不覺終場。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱佐朝、朱素臣別具風格,富有情趣,二人伯仲之間。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張大復、邱園、馬佶人、單本、陳二白等人,所作雅俗共賞,多有可觀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>康熙時期劇作亦極佳妙,比諸極盛時期毫無遜色,然就大勢而言,已趨下沈。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此間洪昇長生殿,與孔尚任桃花扇,人稱南洪北孔,尊兩劇為藝苑雙璧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>萬樹沈酣元詞,精考字句。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周稚廉才氣不凡,文筆暢達,均一時上駟之才,乾隆初年,張照奉敕所編內廷樂府「月令承應」七種,規模宏大,排場奢華,王者之樂也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夏綸老蒼精深,蔣士銓謹守曲律,張堅典雅優美,董榕繁碎不能貫串,沈起鳳用筆甚妙。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃振詞白可觀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此時蜀伶以西秦土音擾亂南北,尋徽班勃興,咸豐以後皮黃全奪崑曲之席,及至同,光,雖有二三知名之士,而傳奇衰竭至極。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有云:「乾隆以上有戲有曲,嘉道之際有曲無戲,咸同以後無曲無戲。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>誠然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>茲將現存清代傳奇目錄列後(無清雜劇混入):黃道周:人天樂、夏為堂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吳偉業:秣陵春。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>徐士俊:香吟草、載花舲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>丁耀亢:化人遊、赤松遊、表忠記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>傅山:紅羅袍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吳龐:錦蒲團。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>袁于令:西樓記、鷫裘,楚江情。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吳炳:畫中人,療羹、綠牡丹、西園記、情郵記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>范文若:花筵賺、鴛鴦棒、夢花酣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬佶人:荷花蕩、十錦塘。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劉晉充:天馬媒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李玉:一捧雪、人獸關。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>占花魁、永團圓、麒麟閣、兩鬚眉、牛頭山,太平錢、清忠譜、眉山秀、萬里緣、千鍾祿、意中人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>葉稚斐:琥珀匙,英雄概。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱佐朝:乾坤嘯、艷雲亭、軒轅鏡、奪秋魁、吉慶圖、五代榮、漁家榮、血影石、御雪豹、石麟鏡、朝陽鳳、瓔珞會。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>邱園:虎囊彈、黨人碑、御袍恩、幻緣箱、朱素臣:十五貫、秦樓月、錦衣歸、萬年觴、未央天、龍鳳錢、聚寶盆、翡翠園。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>畢魏:三報恩、竹葉舟。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李漁:奈何天、比目魚、蜃中樓、憐香伴、風箏誤、慎鸞交、凰求鳳、巧團圓、玉搔頭、意中緣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>尤恫:鈞天樂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蒲松齡:磨難曲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周坦綸:玉鴛鴦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張大復:雙福壽、醉菩提、海潮音、釣魚船、重重喜、吉祥兆、快活三、金剛鳳、讚書聲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>盛際時:胭脂雪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱雲從:龍燈賺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳二白:雙冠誥。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王續古:非非想。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳小白:金瓶梅。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>嵇永仁:雙報應、揚州夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周稚廉:珊瑚玦、元寶媒、雙忠廟。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>洪昇:長生殿。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔尚任:桃花扇、小忽雷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳誌:軟羊脂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>萬樹:風流棒、空青石。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>董榕:芝龕記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張堅:玉獅墜、夢中緣、懷沙記、梅花簪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夏綸:花萼吟、杏花村、無瑕璧、廣寒梯,瑞筠圖、南陽樂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔣士銓:桂林霜、雪中人、香祖樓、臨川夢、冬青樹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>永恩:雙兔記、三世記、四友記、五虎記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李斗:奇酸記、歲星記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔廣森:雞懺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳烺:仙緣記、海記、蜀錦袍、燕子樓、梅喜緣、同亭宴、迴流記、海雪吟、負薪記、錯姻緣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃憲清:茂陵絃、帝女花,鶺鴒原、桃谿雪、居官鑑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊恩壽:麻灘驛、再來人、理靈坡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李文翰:紫荊花、胭脂舄,鳳飛樓、銀漢槎。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張勻:長生樂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王鑨:秋虎丘、雙蝴蝶。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鈕格:磨塵鑑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孫郁:繡幃燈,雙魚佩、天寶曲史。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃兆森:鬱輪袍、夢揚州、飲中仙、藍橋驛、忠孝福。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>車柏雅:汾祠記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>沈起鳳:報恩緣、才人福、文星榜、伏虎韜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱鳳森:輞川圖、金石緣、十二釵、平錁記、守濬記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>汪柱:詩扇記、夢裏緣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>潘炤:鳥蘭誓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>彭劍南:影梅庵、香畹樓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔡廷弼:晉春秋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謝:黃河遠、十二金錢、繡帕記、白梅記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃治:雁書記、玉簪記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>嚴保庸:盂蘭夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宜鼎:返魂香。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>湯世瀠:東廂記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭由熙:木樨香、霧中人、雁鳴霜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張道:梅花夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>許善長:風雲會、瘞雪巖。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俞樾:驪仙傳、梓潼傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>採芝客:鴛鴦夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>樁軒居士:鳳凰琴、雙龍珠、金榜山:四賢記、天感孝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>雷岸居士:瓊花夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>醉翁外史:俠女記、烈女記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔡如錫:雙和合。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張簡庵:醉高放。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳鍾麟:紅褸夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳學震:雙旌記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>妙有仙人:漁頓記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劉大懿:桃花影。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>范元亨:空山夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蕉窗:溫柔鄉、解金貂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>瞿頡:鶴歸來、黃石牧:四才子、忠孝福:宋廷魁:介山記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳森:梅花夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張霎驤:芙蓉碣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>趙大獃子:琵琶行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>邗鄲夢裹人:夢中緣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>徐昆:碧天霞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸繼輅:洞庭緣、碧桃記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>丁傳靖:滄桑艷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王曦:東海記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>觀劇道人:極樂世界。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劉清韻:小蓬萊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃璞:天上有。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>香雪道人:返魂香。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顧森:回春夢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>釋智達:歸元鏡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鷫嵐道人:霧中人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>彭梅垞:影梅庵。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>喬萊:耆英會。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張情齋:玉節記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>醉竹主人:陰陽判。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃振:石榴記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以上共一百家創作二百三十七種。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(陳萬鼐)</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>引用:http://ap6.pccu.edu.tw/Encyclopedia/data.asp?id=6312
頁: [1]
查看完整版本: 【中華百科全書●戲劇●清傳奇】